Thật ra khi đến tuổi 80 ,gần như một nửa người Mỹ sẽ bị mắt cườm khô và đã trải qua một cuộc giải phẩu mắt cườm .Một số khác có thể có cataracts sớm hơn trong độ tuổi 40's hay 50's.Dự trù vào năm 2050 sẽ có trên 50 triệu người Mỹ bị mắt cườm khô .Mắt cườm khô là nguyên nhân hàng đầu làm mù mắt trên toàn thế giới và cũng là nguyên nhân hàng đầu làm "mờ mắt ",yếu kém thị lực ở nước Mỹ .
Cataracts hay mắt cườm khô phát triển khi một chất protein có trong thủy tinh thể của mắt bắt đầu tích lũy và làm cho thủy tinh thể bị đục không cho ánh sáng lọt vào .Khi chúng ta lớn tuổi ,những mô tế bào trong thủy tinh thể bị hủy hoại và protein cụm lại với nhau làm đục thủy tinh thể .Mắt cườm khô có thể phát triển chỉ trong một con mắt ,tuy nhiên ,đa số cả hai con mắt đều bị ảnh hưởng ,một con nặng hơn con kia mà thôi .
Hiện nay ,phương pháp chửa trị cataracts duy nhất là mổ hút lấy thủy tinh thể bị đục và thay bằng một lăng kính nhân tạo .Nghiên cứu dùng thuốc nhỏ mắt trên đây hiện nay chưa được ứng dụng vào con người ,nhưng có thể sẽ giảm bớt số lượng giải phẩu mắt cườm trong tương lai .Lý do ,một số gene di truyền bị khiếm khuyết có thể làm cho chất lanosterol thiếu trong mắt .Không có chất nầy ,thủy tinh thể bị đục mau chóng .
1. Các yếu tố nguy cơ đưa đến chứng mắt cườm khô :
- Tuổi tác .
-Bịnh tiểu đường ,cao huyết áp ,mập trên cân .
-Ở ngoài nắng nhiều ,lái xe đường trường không mang kính râm .
-Uống rượu ,hút thuốc lá .
-Bị nhiểm phóng xạ .
-Gia đình có người thân bị cataracts .
-Uống thuốc steroid dài hạn .
-Bị chấn thương ,bị mổ mắt hay bị nhiểm trùng mắt .
2. Phương pháp mổ Phacoemulsification
Đây là phương pháp thông dụng nhất hiện nay ,bao gồm các bước :
- Gây tê ,bằng cách chích thuốc tê vào mí mắt hay nhỏ thuốc tê vào tròng mắt .
-Hai vết cắt nhỏ khoảng 2mm chung quanh con ngươi .
- Một lỗ nhỏ được đục vào trong "chậu "chứa thủy tinh thể ,gọi là Capsulorhexis.
-Phacoemulsification ,một dụng cụ phát ra sóng siêu âm ,làm vỡ thủy tinh thể ra mảnh nhỏ ,đại khái như nước sinh tố .
- Những mảnh nhỏ từ thủy tinh thể ở trên được hút ra ,và "chậu chứa "thủy tinh thể được rửa sạch .
-Lăng kính nhân tạo ,bằng nhựa plastic được nhét vào "chậu chứa "thủy tinh thể cũ .Một số bác sĩ có thể cho thuốc trụ sinh vào để ngừa nhiểm trùng ,và cho chút nước muối làm cho màng con ngươi tạm thời sưng lên để giữ cho lăng kính nằm đúng vị trí ,không bị lệch lạc .Vết mổ có khi được khâu lại ,có khi không cần ,để lành tự nhiên .
Hiện nay có hai loại lăng kính ,loại thường và loại bifocal (giống như kính hai tròng )có thể nhìn xa và nhìn gần được ,tuy nhiên cũng có khi gây ra loạn thị .Lăng kính nhân tạo nầy có thể tồn tại tối thiểu 10 năm hoặc lâu hơn .
3. Những biến chứng có thể xảy ra sau khi mổ mắt cườm
Sau khi mổ mắt thì bác sĩ sẽ cho dùng nhiều loại thuốc nhỏ mắt khác nhau .Thông thường có 4 loại :
- Thuốc giảm đau ,tương tự và cùng nhóm với thuốc Ibuprofen .
-Thuốc chống sưng ,một loại steroid thứ yếu .
-Thuốc trụ sinh .
-Có khi thêm thuốc giảm áp suất trong tròng con mắt .
Biến chứng tăng áp suất trong con mắt tương tự như mắt cườm ướt cấp tính (glaucoma ).Lý do một phần vị trí bị sưng viêm trong khi giải phẩu ,phần khác ,bác sĩ có thể dùng một loại gel đặc biệt hơn vào bên trong con mắt ,phía sau tròng mắt ,giữ cho con mắt được tròn không bị xẹp trong khi giải phẩu .Chính chất gel nầy làm tăng áp suất trong mắt ,và có thể đưa đến hậu quả là võng mạc bên trong bị rách ,và làm ...mù mắt .
Các biến chứng đau nhức ,viêm xoang thông thường ,hay tăng áp suất tròng mắt sẽ khá hơn trong vòng 5 ngày đến 1 tuần sau khi mổ .Một số biến chứng khác ít khi xảy ra ,như một mảnh vụn của thủy tinh thể lọt vào bên trong lòng mắt phía sau hoặc lăng kính mới bị lệch sai chỗ ,đòi hỏi phải giải phẩu lại để điều chỉnh .Có khi thủy tinh thể cũ quá nặng có thể làm rách "đáy chậu chứa "thủy tinh thể ,làm cho mắt đục cho dù đã thay lăng kính mới .
Hầu hết bịnh nhân sau khi giải phẩu mắt nhìn sẽ trong sáng trở lại với khả năng nhìn 20/30 hay khá hơn .Nếu trước khi mổ có mang kiếng ,sau 4 tuần ,bác sĩ cần đo mắt trở lại để thay kiếng khác vì độ mắt sẽ thay đổi .
Nói chung ,mắt cườm khô xảy ra rất thường xuyên ,hầu như ai cũng phải qua cầu .Cho đến một ngày trong tương lai có thuốc nhỏ mắt ,làm tan mắt cườm ,nếu phải giải phẩu thì cũng tương đối an toàn .Để tránh bị mắt cườm khô sớm ,bạn nên lưu ý tới các yếu tố nguy cơ để đề phòng .
Tác giả :Bs Hồ Ngọc Minh
-
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét